وَ اقْصُرْ رَأْیَکَ عَلَى مَا یَعْنِیکَ. (نامه 69)
ترجمه: اندیشه و نظردادنت را به چیزی محدود کن که به تو مربوط است.
توضیح:
توان ذهنی و قدرت فکری انسان نامتناهی نیست؛ محدود است. لذا نباید آن را بی‌حساب‌وکتاب خرج کرد. کسی که به امور نامربوط فکر می‌کند، اولا سودی نمی‌برد و ثانیا از تفکر به امور مربوط هم بازمی‌ماند و چون راه‌حلی برای مسائل پیش‌آمده ندارد، در موقع مقتضی آسیب می‌بیند.
می‌توان گفت توشه فکری انسان مثل پول است. اگر کسی پولش را برای سفر تفریحی خرج کند، آن‌گاه در هزینه درمان دندان‌هایش درمی‌‌ماند. توان فکری را نیز باید برای موارد ضروری ذخیره کرد.
وَ اَلْأَمَانُ مِنْهَا مَعْدُومٌ وَ إِنَّمَا أَهْلُهَا فِیهَا أَغْرَاضٌ مُسْتَهْدَفَةٌ تَرْمِیهِمْ بِسِهَامِهَا وَ تُفْنِیهِمْ بِحِمَامِهَا. (خطبه 226)
ترجمه: و امنیت در آن (یعنی دنیا) وجود ندارد و اهلش در آن، اهدافِ نشانه‌رفته‌ای هستند که آنها را با تیرهایش می‌زند و با مرگش نابود می‌کند.
توضیح:
هیچ نقطه امنی در دنیا وجود ندارد که انسان جای پایش را آنجا محکم کند و خیالش از بابت سلامت راحت شود. اینجا و آنجا رفتن برای در امان ماندن از سختی‌ها و مشکلات دنیا کار بیهوده‌ای است. رفتن به این مکان و آن محل، تغییر شغل، عوض کردن جایگاه، چسباندن خود به مراکز قدرت، بیشتر کردن ارتباطات، زیاد کردن وسائل و امکانات و. همه اینها آب در هاون کوبیدن است. همه نقاط و موقعیت‌ها از این جهت یکسان هستند و تفاوت‌شان در این است که هر کدام هدف جداگانه‌ای است که تیرهای متفاوتی را به سوی آن پرتاب می‌کنند و در هر کدام هلاک و مرگ و نابودی خاصی رقم می‌خورد.
حَتَّى. لَا یَیْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِکَ عَلَیْهِمْ. (نامه 27)
ترجمه: تا. ناتوانان از عدل تو در حق‌شان ناامید نشوند.
توضیح:
امام علی (علیه السلام) مرتب به فرماندهان و کارگزاران خود هشدار می‌دهد طوری رفتار کنند که رعیت و ضعیفان و زیردستان از عدالت‌شان ناامید نشوند.
جناب رئیس، مسئول، مدیر، دکتر، استاد، آقایان، خانم‌ها، اگر شکوه و شکایتی از مردم و مراجعان و کارمندان و زیردستان و شاگردان به عرض‌تان نمی‌رسد، اصلا دچار این توهم نشوید که وظایف‌تان را درست انجام داده‌اید و شرایط خوبی فراهم کرده‌اید و اوضاع آنها روبه‌راه است! خیر؛ مطمئن باشید که آن بیچارگان به این دلیل از عملکردتان شکایت نمی‌کنند و اعتراضی ندارند که از عدالت شما ناامید شده‌اند!
درباره این سایت